Allergo İlaç OTC (Vitamin)

Alerji Türleri Nelerdir?

İçindekiler

Polen Alerjisi

Baharın gelmesiyle doğada bir kısım değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklerden biri ise aynı tür bitkiler arasında görülen döllenme olayı için havaya salınan ve rüzgarla etrafa yayılan polenlerdir. Polen halk dilinde çiçek tozları olarak bilinir. Bu polenler Nisan-Haziran aylarında daha yoğunluktadır. Polen alerjisi, birçok kişinin iş ve okul hayatını negatif yönde etkiler.

Polen alerjisine neden olan maddeler ağaç, çalı, ot, hububat, şifalı bitki ve (daha az sıklıkla) çiçekler gibi birçok bitkinin polenleridir. Polen alerjileri aşağıdaki belirtileri tetikleyebilir:

Burun: Hapşırma, burun çekme, burun iltihabı (burun membranlarının şişmesi, burun tıkanıklığı ve soluk alma zorluğu)
Gözler: Kaşıntı, kızarıklık, sulanma, şişme (konjonktivit)
Solunum Sistemi: Öksürük, balgamlı solunum güçlüğü (bronşit), akut solunum güçlüğü, astım
Cilt: Kaşıntı ve tahriş (ekzama, kurdeşen, nörodermatit)
Sindirim Sistemi (Nadiren): Gaz, bulantı, diyare, kusma, karın ağrısı
Baş: Migren

Polenleri soluduğumuz hava ile birlikte almamız nedeniyle polen alerjileri solunum yolu alerjisi olarak adlandırılır. Bunlar yılın en yüksek polen sayımının görüldüğü zamanlarına göre sınıflandırılırlar:

  • Erken çiçeklenenler (Örneğin kızılağaç ve fındık)
  • Bahar
  • Yaz çiçeklenenleri (Örneğin huş ağacı, kayın, otlar)
  • Yaz çiçeklenenleri (Örneğin otlar ve tahıllar)
  • Geç çiçeklenenler (Örneğin pelin ve ısırgan otu)

Çiçeklenme dönemleri bir kural olarak aralık ve ekim ayları arasındadır. Tam çiçeklenme dönemlerinin yanı sıra bireysel polen mevsimleri ve polenin yol açtığı problemler tamamen iklimsel ve bölgesel etkenlere bağlıdır.

Gıda Alerjisi

Gıda alerjisi, vücutta bağışıklık sisteminde bazı reaksiyonlara neden olan ve çeşitli testlerle gözlemlenen ve teşhis edilen bir reaksiyondur. Bağışıklık sistemindeki bir reaksiyon vücuda yabancı madde girdiğinde, vücudu bu yabancı maddeye karşı korumak için gerçekleşir. Görülme sıklığı çocuklarda %6, erişkinlerde %1,5’dur. Gıda katkı maddelerinin neden olduğu alerjiler toplumda %1 oranında görülür. Herhangi bir gıda alerjiye neden olabilse de en sık; inek sütü, yumurta, yer fıstığı, mısır, fındık, balık ve kabuklu deniz ürünleri alerjiye neden olan başlıca gıdalar olarak sıralanabilir. Gıda alerjisi durumlarında, birçok kişiye etkisi bulunmayan gıdalar, alerjiye sahip kişilerde yan etkiler oluşturabilir.

Belli gıda maddelerinin yenilmesinden sonra aşağıdakiler gibi belirtiler görülürse gıda alerjisinden şüphelenilebilir:

Cilt: Kurdeşen, tahriş, kaşıntı, cilt kızarıklığı
Baş: Göz kızarıklığı, göz kapaklarının şişmesi, kaşıntı, dudakların şişmesi, dil şişmesi, dişetlerinin şişmesi (solunum güçlüğüne yol açacak kadar şiddetli olabilir), burun çekme, burun mukoz membranlarının şişmesi (burun tıkanıklığı)
Mide: Mide rahatsızlığı, bulantı, karın ağrısı, sancı, kramp, gaz, diyare
Solunum Sistemi (Nadiren): Öksürük, akciğerlerde ses ve ve hışırtı, solunum güçlüğü ve astım

Gıda alerjileri ve buna bağlı alerjilerde (koruyucular, renklendiriciler vb.) artış gözlemlenmektedir. Dolayısıyla bunun nedeninin tespiti için tam bir tanımlama (analiz) gereklidir.

Hayvan Alerjisi

Evcil hayvanlar da dâhil olmak üzere tüylü hayvanların birçoğu alerjik tepkilere sebep olabilir. İnsan vücudu, tüylerdeki kıllara ek olarak, hayvanların salgıladığı yağ, tükürük ve idrarında bulunan alerjenlere (proteinlere) tepki gösterebilir. Bunlar, diğer tozlara karışan havadaki küçük parçacıklardır. Bu, hava teneffüs edildiğinde alerjik tepkilere neden olabilir. At, köpek ve kediden saçılan tozlar alerjiye sebep olabilicek 10-20 çeşit madde içerir.

Hayvanlarla veya hayvansal ürünlerle (deri, post, yün vb.) doğrudan veya doğal olarak temas edilmesinin ardından aşağıdaki gibi belirtiler görülürse hayvan alerjisinden şüphelenilebilir:

Burun: Hapşırma, burun çekme, burun iltihabı (burun membranlarının şişmesi, burun tıkanıklığı ve soluk alma zorluğu)
Gözler: Kaşıntı, kızarıklık, sulanma, şişme (konjonktivit)
Solunum Sistemi: Öksürük, balgamlı solunum güçlüğü (bronşit), akut solunum güçlüğü, astım
Cilt: Kaşıntı ve tahriş (ekzama, kurdeşen, nörodermatit)
Sindirim Sistemi (Nadiren): Gaz, bulantı diyare, kusma, karın ağrısı.

Hayvan alerjisinin teşhis edilebilmesi burun ve/veya broşiyal mukoz membranlar için cilt, kan ve provokasyon testleri gibi aşamalardan geçilmesi gerekecektir.

Hayvan alerjilerini tetikleyen durumlar; doğrudan hayvanlarla temas etmek veya geniş anlamıyla alerjen içeren maddelere (elbiseler, döşeme, paspas, yastık, malzeme, halı vb.) temas ederek ve dolaylı yoldan alerjen içeren tozların solunması sonucunda meydana gelebilir.

Prensip olarak, alerjenlere karşı hassasiyetiniz varsa herhangi bir kürklü veya tüylü hayvana karşı alerjik reaksiyon gösterebilirsiniz. Alerjik reaksiyonlar hafif kaşıntı şeklinde olabileceği gibi, alerjenlerin hassasiyet ve agresiflik derecelerine göre şiddetli de (astım) olabilir. Hayvanın türü, hayvanla temas sıklığı ve hayvana yakınlık (örneğin evcil hayvanlar gibi) belirleyici rol oynayacaktır. Genellikle kedi, köpek kuş, at, sığır gibi hayvanlar diğer hayvanlara kıyasla daha alerjen-agresif hayvanlardır. Ciddi bir alerjinin görülmesi kimi zaman aylar alabilir.

Lateks Alerjisi

Alerjik yapılı kişilerde oluşan bir reaksiyondur. Kişilerin deri veya mukozaları (özellikle göz, burun, akciğerler, ağız, anüs ve vajen) bu madde ile karşılaştığında vücutta histamin gibi bazı kimyasallar açığa çıkar ve çeşitli reaksiyonlara neden olur.Lateks alerjisi, alerjik yapılı kişilerde oluşan bir reaksiyondur. Eğer bir kişinin latekse karşı alerjisi varsa diğer lastik ürünlerine de alerjisi olabilir. Çünkü bu ürünlerin çoğu lateks içerir.

Lateks Tam Olarak Nedir?
Bazı tropik bitkiler süt benzeri bir sıvı olan lateks içerirler.

Bunlardan en bilineni, kauçuk ürünlerin ham maddesi olan kauçuk ağacıdır (Hevea brasiliensis).

a) Solunum yollarında lateks alejisi: Lateks eldivenlerindeki pudranın taşıdığı proteinler tarafından tetiklenir. Bu alerji burun akıntısına, gözlerde yanma ve kızarıklığa ve astıma neden olabilir. Bir doktor muayenehanesinde pudralı eldivenlerin kullanılması dahi, lateks proteinlerinin havaya dağılmasına neden olacağından bu alerjinin ortaya çıkması için yeterlidir.

b) Lateks temasından kaynaklanan ürtiker: Kurdeşen, astım, burun akıntısı ve göz kaşıntısına da yol açabilir.

Yukarıda belirtilen sendromların belirtileri genellikle lateksle ilk temastan sonra 5 ile 30 dakika arasında ortaya çıkar. En tehlikeli sonucu anafilaktik şok olabilir. Lateks içeren maddelerle temasınızın ardından bu tür belirtiler görülürse gereken teşhisin konulması için bir doktora veya alerji uzmanına başvurmalısınız. Gerçekten lateks alerjiniz varsa lateks içeren maddelerden uzak durmak için her türlü önlemi almalısınız.

Neler Lateks İçerir?
Kauçuk ağacı dışında lateks içeren başka bitkilerde vardır. Örneğin; evlerimizde süs bitkisi olarak kullandığımız Yaban İnciri (Benjamin), Atatürk çiçeği ve Şerbetçiotu gibi.

Çapraz reaksiyon nedeniyle bazı gıdalar da lateks alerjisi bulunan kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu gıdalardan bazıları şunlardır: Ananas, muz, kivi, sert çekirdekli meyveler (Örneğin; şeftali, kayısı, erik), mango, kavun ve karpuz, papaya, avokado, çiğ patates, çiğ domates, kestane, fıstık, badem. Bunların yanı sıra lateks eldivenlerinin imalatında süt kazein özü gibi ürünlerde kullanılmaktadır. Bu da özelikle çocuklarda alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Lateks alerji testleri yapılırken, nadiren görülmesine rağmen bu olasılık da dikkate alınmalıdır.

Piyasada lateks içeren yaklaşık 40.000 civarında ürün bulunmaktadır; bu, lateks alerjisi olan kişilerin hemen her yerde, kimi zaman farkında olmadan lateksle temas edebileceği anlamına gelmektedir.

 

Küf Alerjisi

Küf genellikle son kullanma tarihi geçmiş gıda ürünlerinde ve su ile temas eden yerlerde bulunan mantarlardan dolayı oluşmaktadır. Bu mantarların görünümü benzer olsa da aslında farklı özellikle sahiptirler. Nemli yüzeylerde kumaşların veya diğer eşyalarınızın çürümesi ile oluşacak küfler ile gıda ürünlerinde ve bodrum duvarlarında bulunan küfler birbirinden farklı özelliklere sahiptir.

Küf sporları veya spor zincirleri şeklindeki alerjenler esas itibariyle küflü yiyecekler yoluyla solunum yolumuzdan ve doğrudan cilde temas sonucunda vücudumuza girerler. Küf alerjenleri aşağıdaki belirtileri tetikleyebilir:

Burun: Hapşırma, burun çekme, burun iltihabı (burun membranlarının şişmesi, burun tıkanıklığı ve soluk alma zorluğu)
Gözler (daha az sık): Kaşıntı, kızarıklık, sulanma, şişme (konjonktivit)
Solunum Sistemi: Öksürük, balgamlı solunum güçlüğü (bronşit), akut solunum güçlüğü, astım (sıklıkla)
Cilt: Kaşıntı ve tahriş (ekzemai kurdeşen nörodermatit)
Sindirim Sistemi (sıklıkla): Gaz, bulantı, diyare, kusma, karın ağrısı
Baş (daha az sık): Migren

Küf sporları “iç” ve “dış alerjenler” olarak etki ederler. Küfler özellikle nemli, sıcak, iyi havalandırılmamış, nemli mahzen ve bodrum katlarında, banyolarda, soğuk ve nemli dış duvarlarda, duvar kağıtlarında, dolapların arkalarında, resim çerçevelerinin arkasında, halılarda, nemlendiricilerde, klima sistemlerinde, çiçek saksılarında, sulanan bitki topraklarında, soğutucularda ve bunun gibi yerlerde oluşur. Aynı zamanda gıda maddeleri (meyveler, sebzeler, ekmek, peynir vb.) üzerinde de görülür. Küf enzimleri aynı zamanda gıda işleme sektöründe de kullanılır.

Küf sporları genellikle sporlarla birlikte açık havada çok uzak yerlere kadar ulaşabilir. Çimenlerde, kompost gübrede, yapraklarda, hayvansal gübrede, danelerde vb. bulunur. Belirtilerinizi ve olası küf kaynaklarını düzenli olarak kayıt altına alabilirseniz3, doktorunuz küf alerjisi konusunda fikir sahibi olabilir. Bunun üzerine yapılacak olan kan, cilt ve provokasyon testleri sonucunda, küf alerjiniz olup olmadığı doğrulanacaktır.

 

Beğendiyseniz Paylaşabilirsiniz

Facebook'da Paylaş
Twitter'da Paylaş
Linkedin'de Paylaş
Pinterest'de Paylaş

Ücretsiz Danışma ve Bilgi Hattı 

0850 290 50 50

Copyright © 2023 - allergo.com.tr